Παρασκευή 22 Μαρτίου 2013

Διπολική Διαταραχή (Μανιοκατάθλιψη)

Τι είναι και ποια είναι τα συμπτώματά της;


Οι εναλλαγές στη διάθεση του ανθρώπου είναι φυσιολογικές αντιδράσεις στην καθημερινή ζωή, αρκεί να οφείλονται στα γεγονότα που βιώνει το άτομο και να μην εμποδίζουν τη λειτουργικότητά του, διαφορετικά πρόκειται για κάποιου είδους διαταραχή της διάθεσης ή συναισθηματική διαταραχή.
Η μανιοκατάθλιψη, γνωστή και ως διπολική διαταραχή (bipolar disorder), είναι μια νευροβιολογική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από ήπιες ως σοβαρές μεταβολές της διάθεσης, της γνωστικής λειτουργίας και της συμπεριφοράς.

Πρόκειται για ένα είδος διαταραχής που εμφανίζεται πολύ παλιά στην ιστορία. Ένα παράδειγμα ατόμου που θεωρείται ότι είχε μανιοκατάθλιψη ήταν η Emily Dickinson (1830-1886), στα ποιήματα της οποίας φαίνεται πως απεικονίζεται ο πόνος της κατάθλιψης και ο αποπροσανατολισμός της μανίας.
Οι επιπτώσεις που έχει η συγκεκριμένη διαταραχή στο άτομο είναι εμφανείς, έντονες και αφορούν όλη τη ζωή του ατόμου, καθώς η μανιοκατάθλιψη έχει αντίκτυπο σε κοινωνικές, βιολογικές και οικονομικές πτυχές στη ζωή του ατόμου. Αν και πρόκειται για μια διαταραχή, της οποίας η σοβαρότητα των συμπτωμάτων και η εξέλιξη της νόσου, ποικίλει, οι επιδράσεις που έχει είναι πάντοτε σημαντικές και εκτός από το ίδιο το άτομο επεκτείνονται και στην οικογένεια και τους φίλους.

Για την αντιμετώπιση της μανιοκατάθλιψης απαραίτητη είναι η φαρμακευτική αγωγή, ενώ αποτελεσματικές φαίνεται πως είναι και οι ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, για μία από τις οποίες θα γίνει διεξοδικότερη αναφορά σε αυτή την εργασία και είναι η εικαστική θεραπεία.
Η διπολική διαταραχή (μανιοκατάθλιψη) είναι μια νόσος στην οποία παρουσιάζονται κυκλικές εναλλαγές της διάθεσης. Το άτομο περνάει περιόδους στις οποίες έχει καταθλιπτική διάθεση και περιόδους στις οποίες εκδηλώνει επεισόδια μανίας. Οι εναλλαγές στη διάθεση του ατόμου, με τις καταστάσεις της έντονης ή μειωμένης διάθεσης και των περιόδων ισορροπίας ακολουθούν ένα μη ακανόνιστο πρότυπο.

Μανία είναι ο ένας πόλος της διαταραχής και παρουσιάζει μια ποικιλία συμπτωμάτων. Το άτομο σε αυτή την κατάσταση εμφανίζει υπερδραστηριότητα.

Κύρια συμπτώματα της μανίας είναι η διογκωμένη αυτοεκτίμηση και το αίσθημα μεγαλομανίας, η μειωμένη ανάγκη για ύπνο, η μεγαλύτερη ομιλητικότητα, η αίσθηση του ατόμου ότι οι σκέψεις του καλπάζουν, η περίσπαση της προσοχής, η ψυχοκινητική διέγερση και η υπέρμετρη εμπλοκή σε δραστηριότητες με μεγάλη πιθανότητα καταστροφικότητας.

Το άτομο, που βρίσκεται στη φάση της μανίας νιώθει ότι είναι παντοδύναμο, με αποτέλεσμα να παίρνει υψηλά ρίσκα, ενώ εμφανίζει και μια έντονη επιρρέπεια προς επικίνδυνες δραστηριότητες, καθώς και έντονη ευφορία. Επίσης, νιώθει περισσότερο δημιουργικό, ελκυστικό, παραγωγικό, σημαντικό και ενεργητικό.

Στον άλλο πόλο της διαταραχής, βρίσκεται η φάση της κατάθλιψης ή η φάση της υπομανίας, όπου το άτομο εκδηλώνει έντονα καταθλιπτικά συμπτώματα. Τα βασικά συμπτώματα της κατάθλιψης είναι η καταθλιπτική διάθεση, με κύρια χαρακτηριστικά το αίσθημα κενού ή θλίψης, την έντονη μείωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης σχετικά με δραστηριότητες που έκανε, την απώλεια ή την αύξηση του βάρους και αντίστοιχα, την απώλεια ή την αύξηση της όρεξης, τις διαταραχές στον ύπνο (αϋπνία ή υπερυπνία), την ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση, το αίσθημα κόπωσης, τα αισθήματα αναξιότητας ή έντονης ενοχής, την αδυναμία συγκέντρωσης, τη μειωμένη ικανότητα σκέψης και τις επανερχόμενες σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονικού ιδεασμού.

Το άτομο, δηλαδή, κατά τη φάση της κατάθλιψης, έχει αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό του, για την κοινωνία και το κοινωνικό περιβάλλον και για το μέλλον. Διακατέχεται από ένα αίσθημα κατωτερότητας, ενώ έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, νιώθει ένα αίσθημα λύπης και μελαγχολίας, που τα εκφράζει συνήθως με κλάματα, απομόνωση και διαταραχές στον ύπνο, καθώς και ένα αίσθημα εκνευρισμού, αλλά και αυτοτιμωρίας. Τα συμπτώματα διαφοροποιούνται από άτομο σε άτομο και κανένας δεν εμφανίζει όλα τα προαναφερθέντα συμπτώματα, παρά μόνο κάποια από αυτά.

Παπαδοπούλου Ελένη- Ψυχολόγος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου